Ocena wpływu społeczno-gospodarczego – podsumowanie zadania

Zadanie oceny wpływu społeczno-gospodarczego w ramach projektu LIFE21-GIE-PL-INF-ARMY zostało zakończone. Jego głównym celem była analiza zmian w postrzeganiu działań Wojska Polskiego na rzecz ochrony środowiska oraz ocena wpływu projektu na postawy pracowników resortu obrony narodowej i społeczności lokalnych. Wyniki badania pozwoliły na ocenę skuteczności działań podejmowanych w ramach projektu oraz ich wpływu na współpracę międzyinstytucjonalną, świadomość ekologiczną oraz społeczno-gospodarcze korzyści wynikające z ochrony terenów Natura 2000 na obszarach wojskowych.

Zakres badania i metodyka

Zadanie zostało zrealizowane przez zewnętrznego wykonawcę wybranego w postępowaniu przetargowym. Umowa nr 29/LIFE/2023 z dnia 15.03.2023 r. została podpisana z Łukaszem Deryło, specjalistą posiadającym doświadczenie w realizacji badań społeczno-gospodarczych.

Kluczowe etapy badania

📌 Przygotowanie koncepcji i metodyki badawczej – Opracowanie szczegółowego planu badania, wybór metod analizy oraz sposobu przeprowadzenia wywiadów.
📌 Opracowanie narzędzi badawczych – Stworzenie kwestionariusza ankiety, który zawierał trzy części dostosowane do różnych grup respondentów:

• Część I – pytania skierowane do społeczności lokalnej (mieszkańcy, przedsiębiorcy, władze lokalne).
• Część II – pytania dla pracowników resortu obrony narodowej.
• Część III – sekcja wspólna, zawierająca metryczkę respondenta.
  📌 Przeprowadzenie badań terenowych – Ankieta została przeprowadzona metodą wywiadów bezpośrednich.
  📌 Analiza statystyczna wyników – Opracowanie raportów częściowego i końcowego, zawierających interpretację uzyskanych danych.

Realizacja badania

Etap I (marzec–czerwiec 2023 r.)

• W badaniu wzięło udział 100 osób, w tym 46 osób cywilnych (mieszkańcy, przedstawiciele samorządów, przedsiębiorcy) oraz 54 pracowników resortu obrony narodowej.
• Raport częściowy zawierał pierwszą interpretację wyników i analizę początkowych trendów dotyczących wpływu projektu.

Etap II (III kwartał 2024 r.)

• Kolejna fala badania objęła 100 respondentów: 45 osób cywilnych i 55 pracowników resortu obrony narodowej.
• Raport końcowy stanowił podsumowanie pełnego wpływu realizacji projektu oraz ocenę jego długofalowych efektów.

Główne wnioski z badania

1. Wzrost świadomości ekologicznej

📈 84% respondentów wykazało większą znajomość tematyki obszarów Natura 2000 i ich znaczenia w kontekście ochrony przyrody.
📌 79% pracowników resortu obrony narodowej zadeklarowało, że po realizacji projektu lepiej rozumie, jakie obowiązki wiążą się z zarządzaniem tymi terenami.

2. Zmiana postrzegania instytucji wojskowych w kontekście ochrony środowiska

📊 73% mieszkańców i przedstawicieli instytucji cywilnych oceniło, że Wojsko Polskie efektywnie zarządza terenami Natura 2000.
📌 64% respondentów uważa, że działania wojska w zakresie ochrony przyrody powinny być kontynuowane i rozwijane.

3. Współpraca międzysektorowa i koordynacja działań

✅ Badanie wykazało wzrost liczby inicjatyw podejmowanych we współpracy między wojskiem a cywilnymi instytucjami ochrony środowiska.
✅ Respondenci wskazali na lepszą koordynację działań między resortem obrony narodowej, administracją samorządową oraz organizacjami pozarządowymi.

4. Potrzeba dalszej edukacji i rozwoju narzędzi wspierających ochronę Natura 2000

📌 67% respondentów uznało, że wprowadzenie nowoczesnego systemu informatycznego znacząco usprawniło zarządzanie obszarami Natura 2000.
📌 Wskazano na konieczność dalszego rozwijania systemu oraz organizowania cyklicznych szkoleń dla pracowników MON oraz innych zainteresowanych stron.

Dalsze rekomendacje i wnioski

📢 Wyniki badania wskazują jednoznacznie na skuteczność działań podejmowanych w ramach projektu LIFE21-GIE-PL-INF-ARMY. Wzrost świadomości ekologicznej, poprawa współpracy międzysektorowej oraz wdrożenie narzędzi wspierających zarządzanie Natura 2000 przyczyniły się do osiągnięcia głównych celów projektu.

📌 Kluczowe rekomendacje na przyszłość:
🔹 Kontynuacja szkoleń i działań informacyjnych dla pracowników MON oraz instytucji cywilnych.
🔹 Rozwój systemu informatycznego, aby jeszcze bardziej ułatwić zarządzanie danymi o obszarach Natura 2000.
🔹 Pogłębianie współpracy z organizacjami ekologicznymi i administracją lokalną w celu zwiększenia skuteczności ochrony środowiska.

Podsumowanie

Raport końcowy z badania został przesłany do Komisji Europejskiej. Wyniki badania jednoznacznie potwierdziły pozytywny wpływ projektu na świadomość ekologiczną, współpracę między instytucjami oraz skuteczność działań w zakresie ochrony przyrody na terenach wojskowych.

Projekt stanowi modelowy przykład integracji ochrony środowiska z działalnością wojskową, co może być podstawą dla przyszłych inicjatyw realizowanych na terenach zarządzanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej.